Niektóre skargi brzmią jak scenariusz thrillera politycznego, inne jak z satyry politycznej – mimo to wszystkie trafiły na biurko Sądu Najwyższego. Po ogłoszeniu wyników wyborów prezydenckich 2025 roku, w których zwyciężył Karol Nawrocki, Polacy zaczęli zgłaszać formalne protesty. Do dziś wpłynęło ich już osiem – i trudno przejść obok nich obojętnie.
Termin składania protestów mija 16 czerwca
Po ogłoszeniu oficjalnych wyników przez Państwową Komisję Wyborczą, wyborcy mają prawo do wniesienia protestu wyborczego. Ostateczny termin to poniedziałek, 16 czerwca 2025 roku. Skargi można złożyć wyłącznie w formie pisemnej – ani e-mail, ani ePUAP, ani faks nie są akceptowane.
Co ważne, protest może dotyczyć zarówno I tury (18 maja), jak i II tury (1 czerwca) głosowania. Złożenie wniosku wymaga spełnienia surowych formalności zgodnych z Kodeksem wyborczym, w przeciwnym razie zostanie odrzucony.
Telepatia, korale i Twitter – kontrowersyjne powody skarg
Najbardziej zaskakującym zarzutem jest "manipulacja telepatyczna". Według jednego z protestujących, niewidzialne sygnały miały zniechęcać ludzi do udziału w wyborach i oddania głosu na Rafała Trzaskowskiego. To nie żart – skarga taka naprawdę została złożona.
Inna sprawa dotyczy członków komisji wyborczej, którzy pojawili się w lokalu z czerwonymi koralami. Ten element stroju został uznany za wyraźny symbol kojarzony z kampanią jednego z kandydatów, co zdaniem skarżącego mogło wpłynąć na bezstronność komisji.
Zgłoszono także przypadki nieprawidłowości w przyjmowaniu dokumentów. W jednej z komisji przewodniczący miał odmówić przyjmowania zaświadczeń o prawie do głosowania poza miejscem zamieszkania, co mogło naruszyć prawa wyborcze części obywateli.
Dodatkowo pojawiło się podejrzenie głosowania wielokrotnego – wyborca twierdzi, że niektórzy obywatele odwiedzali kilka lokali, głosując na podstawie zaświadczeń w różnych miejscowościach.
Kto rozpatruje protesty i do kiedy?
Za rozpatrywanie skarg odpowiedzialna jest obecnie Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego. To właśnie ta izba, powołana w 2018 roku za rządów PiS, ma wydać decyzję dotyczącą ważności wyborów – maksymalnie do 2 lipca 2025 roku.
Jej skład budzi kontrowersje – obecny rząd oraz część środowisk prawniczych kwestionuje legalność powołania tej izby, powołując się na orzeczenia międzynarodowych trybunałów. Przed 2018 rokiem sprawy wyborcze rozpatrywała inna jednostka – Izba Pracy, Ubezpieczeń i Spraw Publicznych.
Jak złożyć protest?
Protest można złożyć:
-
osobiście w Sądzie Najwyższym,
-
listem przez Pocztę Polską,
-
za granicą – przez właściwego konsula lub kapitana statku (w przypadku obywateli na morzu).
W każdej z tych sytuacji konieczne jest ustanowienie pełnomocnika do doręczeń na terenie Polski, co również musi zostać wskazane w dokumentacji.
Zostało niewiele czasu – każda skarga może wpłynąć na finalny werdykt Sądu Najwyższego. Czy którykolwiek z protestów okaże się na tyle istotny, by realnie podważyć wynik wyborów? Przekonamy się w ciągu najbliższych tygodni.