Uwaga działkowcy: Te rośliny mogą zniszczyć ogród i portfel! Lista zakazanych gatunków została poszerzona

Martyna P.
Prawo
11.06.2025 12:57
Uwaga działkowcy: Te rośliny mogą zniszczyć ogród i portfel! Lista zakazanych gatunków została poszerzona źródło okładki: https://www.gov.pl/web/rdos-katowice/inwazyjne-gatunki-obce

Wielu właścicieli działek i ogrodów z pasją pielęgnuje swoje rośliny, tworząc kolorowe rabaty, oczka wodne czy zielone altany. Ale czy wiesz, że niektóre z Twoich ulubionych ozdobnych roślin mogą… łamać prawo? Unia Europejska i Polska zaostrzają przepisy dotyczące inwazyjnych gatunków obcych (IGO) – ich posiadanie może skończyć się grzywną, a nawet więzieniem.

Czym są inwazyjne gatunki obce (IGO)?

IGO to rośliny i zwierzęta sprowadzone z innych części świata, które mogą niszczyć lokalne ekosystemy, wypierać rodzime gatunki, a nawet stanowić zagrożenie dla ludzi i zwierząt.

W przypadku roślin problemem jest:

  • szybkie rozprzestrzenianie się,

  • trudność w usunięciu,

  • agresywne przejmowanie przestrzeni,

  • toksyczność dla ludzi lub zwierząt,

  • negatywny wpływ na inne rośliny w ogrodzie.

Te rośliny są zakazane!

Choć mogą wyglądać niepozornie i pięknie zdobić ogród, ich uprawa, sprzedaż, transport i posiadanie bez zezwolenia jest zakazane. Oto niektóre z nich, które znalazły się na oficjalnej liście inwazyjnych gatunków obcych:

🔸 Rdestowiec japoński (Fallopia japonica / Reynoutria japonica)

  • szybko rośnie, tworząc gęste zarośla,

  • niszczy fundamenty i ogrodzenia,

  • bardzo trudno się go pozbyć – nawet po koszeniu odrasta.

Zdjęcie Uwaga działkowcy: Te rośliny mogą zniszczyć ogród i portfel! Lista zakazanych gatunków została poszerzona #1
Autorstwa W.carter - Praca własna, CC0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=87826184

🔸 Rdestowiec sachaliński (Reynoutria sachalinensis)

  • potrafi dorastać do 3 metrów,

  • wypiera inne rośliny,

  • trudny do kontrolowania – korzenie wnikają głęboko w ziemię.

Zdjęcie Uwaga działkowcy: Te rośliny mogą zniszczyć ogród i portfel! Lista zakazanych gatunków została poszerzona #2
CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=1526734

🔸 Rdestowiec czeski (Reynoutria × bohemica)

  • mieszańce jeszcze bardziej inwazyjne niż ich „rodzice”,

  • błyskawicznie się rozprzestrzeniają,

  • zagrożenie dla bioróżnorodności.

Zdjęcie Uwaga działkowcy: Te rośliny mogą zniszczyć ogród i portfel! Lista zakazanych gatunków została poszerzona #3
Autorstwa Katrin Schneider, korina.info – CC-BY-SA-4.0, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=100046179

🔸 Niecierpek pomarańczowy (Impatiens capensis)

  • często spotykany przy wilgotnych ogrodzeniach i w pobliżu wody,

  • szybko się rozsiewa i zagłusza inne gatunki,

  • chętnie uprawiany ze względu na efektowne kwiaty – niesłusznie!

Zdjęcie Uwaga działkowcy: Te rośliny mogą zniszczyć ogród i portfel! Lista zakazanych gatunków została poszerzona #4
Autorstwa Ayotte, Gilles, 1948- - Bibliothèque de l'Université Laval, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=127863383

🔸 Azolla drobna (Azolla filiculoides)

  • paproć wodna używana w oczkach wodnych,

  • tworzy gęstą warstwę, która dusi inne rośliny i zwierzęta wodne,

  • szybko się rozrasta i trudno ją usunąć.

Zdjęcie Uwaga działkowcy: Te rośliny mogą zniszczyć ogród i portfel! Lista zakazanych gatunków została poszerzona #5
Autorstwa Krzysztof Ziarnek, Kenraiz - Praca własna, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=135512455

Rośliny ozdobne też mogą być problemem

Na rozszerzonej liście IGO znalazły się też popularne rośliny ogrodowe, jak:

  • pistia rozetkowa – popularna w oczkach wodnych,

  • dławisz okrągłolistny – często sadzony przy ogrodzeniach.

Zdjęcie Uwaga działkowcy: Te rośliny mogą zniszczyć ogród i portfel! Lista zakazanych gatunków została poszerzona #6
Autorstwa Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Haplochromis (w oparciu o szablon praw autorskich). - Źródło nie zostało podane w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to praca własna (w oparciu o szablon praw autorskich)., Domena publiczna, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=651471
Zdjęcie Uwaga działkowcy: Te rośliny mogą zniszczyć ogród i portfel! Lista zakazanych gatunków została poszerzona #7
Autorstwa Qwert1234 - Qwert1234's file, Domena publiczna, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=7874446

Obie piękne, ale wyjątkowo inwazyjne – ich obecność może być powodem kontroli i grzywny.

Zdjęcie Uwaga działkowcy: Te rośliny mogą zniszczyć ogród i portfel! Lista zakazanych gatunków została poszerzona #8
źródło: gov.pl 

Posiadasz te rośliny? Możesz mieć kłopoty

W świetle nowych przepisów, posiadanie niektórych roślin z listy IGO może skończyć się poważnymi konsekwencjami:

  • kara grzywny do 1 000 000 zł,

  • kara ograniczenia wolności,

  • nawet do 5 lat więzienia,

  • konsekwencje mogą wystąpić nawet w przypadku nieświadomego złamania prawa.

Kontrole przeprowadzają Regionalne Dyrekcje Ochrony Środowiska, a nadzór nad systemem sprawuje Ministerstwo Klimatu i Środowiska.

Czego nie wolno robić?

Jeśli roślina znajduje się na liście IGO, bez specjalnego zezwolenia nie wolno:

  • uprawiać jej na działce ani w ogrodzie,

  • rozmnażać ani rozsiewać,

  • oferować do sprzedaży,

  • przewozić, nawet przypadkiem np. z sadzonkami,

  • trzymać w donicach, szklarniach, szopach itp.

Nieświadome złamanie zakazu nie chroni przed karą. Jeśli masz wątpliwości co do roślin w swoim ogrodzie – warto je sprawdzić.

Co zrobić, jeśli mam zakazaną roślinę?

  • Nie próbuj jej samodzielnie wyrzucać do lasu czy rowu!

  • Skontaktuj się z lokalną Dyrekcją Ochrony Środowiska,

  • Sprawdź możliwość zgłoszenia i bezpiecznej utylizacji,

  • Rozważ zastąpienie jej gatunkami bezpiecznymi i rodzimymi.

źródło: gov.pl