Wenecja stawia na mieszkańców i lokalne dziedzictwo, podejmując ważne kroki w stronę ochrony swojej tożsamości kulturowej. Jedna z wysp w lagunie, przez lata zaniedbana i owiana legendami, zyska nową rolę — ma służyć wyłącznie lokalnej społeczności. Decyzja ta to sygnał zmian w podejściu do turystyki i zagospodarowania przestrzeni publicznej.
Wyspa tylko dla mieszkańców
Wyspa Poveglia, położona w południowej części laguny weneckiej, zyskała nowy status – już od sierpnia stanie się przestrzenią dostępną wyłącznie dla mieszkańców.
Po latach sporów i obaw przed komercjalizacją, lokalna społeczność przejęła ją w 99-letnią dzierżawę od państwa, aby przywrócić jej znaczenie kulturowe i historyczne.
Zakaz wstępu dla turystów
Od 1 sierpnia 2025 roku Poveglia nie będzie już otwarta dla masowej turystyki. Wyspa, przez lata uznawana za jedno z najbardziej tajemniczych miejsc w regionie, ma teraz zostać przekształcona w miejski park dostępny tylko dla mieszkańców Wenecji.
Za sukcesem stoi grupa obywatelska Poveglia per Tutti (Poveglia dla Wszystkich), której przewodniczy Patrizia Veclani. To dzięki ich determinacji udało się zapobiec sprzedaży wyspy prywatnym inwestorom, a tym samym – ochronić jej dziedzictwo.
"Pierwszego sierpnia grupa Wenecjan obejmie w posiadanie rzekomo nawiedzoną wyspę na mocy 99-letniej dzierżawy od państwa włoskiego i rozpocznie realizację projektu przekształcenia jej w park miejski, dostępny wyłącznie dla mieszkańców włoskiego miasta." - czytamy na stronie CNN.
Kiedy pieniądze to nie wszystko – walka z deweloperami
Już w 2014 roku włoski rząd wystawił wyspę na sprzedaż, przyciągając uwagę firm deweloperskich. Choć niektóre konsorcja, w tym związane z burmistrzem Wenecji Luigim Brugnaro, zebrały nawet ponad 500 tysięcy euro, to ostatecznie nie uzyskały zgody na zakup.
To wtedy lokalna społeczność powiedziała „dość”. Inicjatywa Poveglia per Tutti zebrała ponad 460 tysięcy euro, co pozwoliło nie tyle kupić wyspę, co zapewnić sobie długoterminową dzierżawę i możliwość jej rewitalizacji.
Odpowiedź na kryzys turystyczny
Wenecja przyciąga rocznie nawet 30 milionów odwiedzających, co oznacza, że turystów jest kilkaset razy więcej niż stałych mieszkańców (których liczba spadła poniżej 50 tysięcy).
Aby ograniczyć nadmierny ruch turystyczny, władze wprowadziły już m.in.
- zakaz wpływania dużych statków pasażerskich (2021 r.)
- opłatę w wysokości 5 euro za jednodniowy wstęp do miasta.
Przejęcie Poveglii to kolejny krok w kierunku ochrony tożsamości lokalnej i odbudowy więzi społecznych. Dla mieszkańców to więcej niż teren zielony – to symbol walki o miasto z ludzką twarzą.
Poveglia – wyspa o trudnej przeszłości
Historia wyspy jest pełna dramatycznych wydarzeń. W XVIII wieku, gdy Wenecję dotknęła epidemia dżumy, Poveglia została przekształcona w stację kwarantanny. Trafiały tam statki z zakażonymi pasażerami, a ofiary choroby chowano w masowych grobach. Według historyków, liczba pochowanych może sięgać nawet 160 tysięcy osób.
Później, w XIX wieku, na wyspie powstał szpital psychiatryczny, którego działalność zakończono dopiero w 1968 roku. Przez dziesięciolecia budynki popadły w ruinę, a wyspa została opuszczona i owiana legendą miejsca nawiedzonego.
Miejsce legend, mitów i ... królików
Poveglia przyciągała uwagę nie tylko badaczy historii, ale i miłośników zjawisk paranormalnych. Stała się celem wypraw ekip telewizyjnych, m.in. z programu „Ghost Adventures”. To z kolei przyciągnęło kolejnych turystów, których zainteresowanie często kłóciło się z delikatną naturą miejsca.
Obecnie na wyspie można znaleźć:
-
stary fort,
-
las porastający część wyspy,
-
15 zrujnowanych budynków dawnego szpitala,
-
oraz dużą populację dzikich królików.
Od ruin do wspólnego dobra – plany na przyszłość
Członkowie inicjatywy Poveglia per Tutti zapowiadają, że nie chcą stworzyć z wyspy turystycznej atrakcji. Zamiast tego planują:
-
zagospodarować ją jako zieloną przestrzeń rekreacyjną,
-
przywrócić równowagę przyrodniczą,
-
oraz upamiętnić jej historyczne znaczenie.
„To nie będzie park rozrywki. Chcemy, żeby to było miejsce pamięci i spokoju. Poveglia była świadkiem ogromnego cierpienia, ale teraz ma być przestrzenią życia” — podkreśla Massimo Pera, jeden z członków inicjatywy.
Wenecja mówi „stop” komercjalizacji
Poveglia powraca w ręce mieszkańców – nie jako luksusowy kurort, ale jako wspólne dziedzictwo. To przykład, że determinacja lokalnej społeczności może skutecznie zatrzymać komercyjne zapędy i chronić wartości ważniejsze niż zysk. Wyspa, która kiedyś była symbolem izolacji, teraz może stać się przestrzenią integracji, szacunku i nadziei.
źródło: tvn24biznes , edition.cnn.com