Od 1 kwietnia 2026 r. szkoły i przedszkola w całej Polsce będą zobowiązane do przekazywania do publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych informacji o funkcjonowaniu ucznia. Obowiązek ten dotyczyć będzie tylko tych dzieci, w przypadku których rodzic lub opiekun złoży wniosek o wydanie orzeczenia lub opinii.
Nowe przepisy to część reformy przygotowanej przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, której celem jest zwiększenie trafności diagnoz i lepsze dopasowanie form wsparcia do faktycznych potrzeb uczniów.
Dlaczego wprowadzono zmianę?
Do tej pory przekazywanie przez szkoły informacji o uczniu było uzależnione od praktyki danej poradni — jedne wymagały takich danych, inne bazowały głównie na rozmowach z rodzicami i dokumentacji medycznej. MEN wskazuje, że brak jednolitych zasad mógł powodować nietrafne rozpoznania i rekomendacje.
Wprowadzenie obowiązkowej opinii od placówki edukacyjnej ma sprawić, że diagnoza w poradni będzie uwzględniać także codzienne funkcjonowanie dziecka w szkole lub przedszkolu.
Jak będzie wyglądać procedura?
-
Rodzic/opiekun składa wniosek do poradni psychologiczno-pedagogicznej o wydanie opinii lub orzeczenia.
-
Poradnia zwraca się do szkoły/przedszkola o przygotowanie informacji o uczniu.
-
Placówka przekazuje poradni dokument zawierający opis funkcjonowania dziecka — szczegółowy zakres danych zostanie określony w wytycznych MEN, które mają zostać opublikowane w 2025 r.
Kto przygotuje opinię?
Odpowiedzialność za opracowanie dokumentu będzie spoczywać na wychowawcy klasy (w przedszkolu — na nauczycielu wychowania przedszkolnego) we współpracy z innymi nauczycielami oraz specjalistami, takimi jak pedagog czy psycholog szkolny.
Zmiany w pracy zespołów orzekających
Projekt przewiduje także inne modyfikacje:
-
lekarz nie będzie musiał uczestniczyć w każdym posiedzeniu zespołu — decyzję w tej sprawie podejmie jego przewodniczący,
-
możliwy będzie udział członka zespołu leczącego dziecko (np. psychiatry),
-
w przypadku uczniów z rodzin migranckich będzie można zaprosić asystenta międzykulturowego lub tłumacza.
Uproszczona dokumentacja
-
Orzeczenia i opinie mają być prostsze i pozbawione powtarzających się informacji.
-
Po wyrażeniu zgody przez rodzica poradnia będzie mogła przekazać dokumenty bezpośrednio do szkoły/przedszkola, co przyspieszy wdrożenie zaleceń.
Wydłużony czas na odwołania
Kurator oświaty będzie miał 21 dni (zamiast obecnych 14) na rozpatrzenie odwołania od orzeczenia.
Wsparcie dla szkół i poradni
MEN zapowiada, że do czasu wejścia w życie nowych przepisów zapewni:
-
szkolenia dla nauczycieli i specjalistów (we współpracy m.in. z Ośrodkiem Rozwoju Edukacji i Akademią Pedagogiki Specjalnej),
-
narzędzia informatyczne do tworzenia dokumentów,
-
gotowe formularze i wytyczne dotyczące opinii.
Podsumowanie: od 1 kwietnia 2026 r. szkoły i przedszkola będą zobowiązane do przygotowania opinii o uczniu na potrzeby poradni, ale tylko w przypadku dzieci objętych wnioskiem o orzeczenie lub opinię. Zmiana ma zapewnić lepsze dopasowanie wsparcia edukacyjnego i wychowawczego, a przy okazji wprowadza inne ułatwienia w pracy zespołów orzekających i w obiegu dokumentacji.