Botoks, czyli toksyna botulinowa, od lat cieszy się popularnością w medycynie estetycznej. Jednak niewiele osób zdaje sobie sprawę, że jej stosowanie podlega ścisłym regulacjom prawnym. W Polsce może być podawana wyłącznie przez lekarza lub lekarza dentystę, a nieprzestrzeganie tych zasad może skutkować poważnymi konsekwencjami prawnymi – włącznie z karą do 2 lat pozbawienia wolności.
Botoks to nie kosmetyk – to lek na receptę
Wbrew obiegowej opinii, preparaty zawierające toksynę botulinową nie są zwykłymi kosmetykami. Zgodnie z polskim prawem, są to produkty lecznicze, które wymagają recepty lekarskiej. Oznacza to, że ich stosowanie jest ściśle regulowane ustawą Prawo farmaceutyczne z dnia 6 września 2001 roku.
Wszystkie dostępne legalnie na rynku preparaty z botuliną muszą posiadać pozwolenie na dopuszczenie do obrotu w Polsce. Nie można ich kupić ani stosować dowolnie – dotyczy to zarówno pacjentów, jak i osób wykonujących zabiegi.
Tylko wykwalifikowani specjaliści mogą wykonać zabieg
Zgodnie z aktualnym stanem prawnym, uprawnionymi do podawania botoksu są wyłącznie osoby posiadające prawo wykonywania zawodu lekarza lub lekarza dentysty. To oznacza, że żaden kosmetolog, technik czy inny specjalista bez dyplomu lekarskiego nie ma prawa przeprowadzać takich zabiegów – nawet jeśli posiada doświadczenie w medycynie estetycznej.
Wynika to nie tylko z przepisów, ale również z potencjalnego ryzyka zdrowotnego. Toksyna botulinowa to silnie działająca substancja, a nieprawidłowe jej użycie może prowadzić do poważnych powikłań, w tym porażenia mięśni, problemów z oddychaniem czy trudności neurologicznych.
Fałszywe i nielegalne preparaty – realne zagrożenie
Niepokój w środowisku medycznym wywołały doniesienia z Wielkiej Brytanii, gdzie między czerwcem a lipcem 2025 roku doszło do co najmniej 38 przypadków zatruć toksyną botulinową. Okazało się, że w tych sytuacjach użyto nieautoryzowanych preparatów typu „Botox-like”, które nie były dopuszczone do obrotu.
Tego typu produkty, oferowane często przez nielegalne źródła, mogą zawierać nieprzebadane lub niebezpieczne substancje. Dlatego stosowanie botoksu spoza oficjalnego rejestru jest w Polsce nie tylko zakazane, ale też naraża pacjenta na poważne konsekwencje zdrowotne.
Jak sprawdzić, czy produkt jest legalny?
Każdy pacjent, który planuje zabieg z użyciem botoksu, powinien zweryfikować, czy stosowany preparat widnieje w oficjalnym Rejestrze Produktów Leczniczych. Publiczna baza dostępna jest online pod adresem:
👉 https://rejestry.ezdrowie.gov.pl/rpl/search/public
W rejestrze można szybko sprawdzić, czy dany produkt posiada ważne pozwolenie na dopuszczenie do obrotu w Polsce.
Poważne konsekwencje prawne
Stosowanie nielegalnych produktów lub wykonywanie zabiegów przez osoby nieuprawnione to nie tylko ryzyko zdrowotne, ale także przestępstwo. Zgodnie z art. 124 ustawy Prawo farmaceutyczne, osoba, która:
-
wprowadza do obrotu produkt leczniczy bez pozwolenia,
-
przechowuje taki produkt w celu dalszej dystrybucji,
może zostać ukarana grzywną, ograniczeniem wolności lub karą pozbawienia wolności do 2 lat.
Co ważne, odpowiedzialność ponoszą nie tylko osoby sprzedające preparaty, ale również te, które wykonują zabiegi bez wymaganych kwalifikacji.
Co powinien wiedzieć pacjent?
Jeśli planujesz zabieg z użyciem botoksu:
-
Sprawdź, kto będzie go wykonywał – tylko lekarz lub lekarz dentysta może legalnie i bezpiecznie przeprowadzić iniekcję.
-
Zweryfikuj preparat – poproś o nazwę handlową produktu i sprawdź ją w rejestrze.
-
Unikaj podejrzanych ofert – szczególnie jeśli cena jest znacznie niższa niż rynkowa lub zabieg odbywa się w nierejestrowanych placówkach.
Podsumowanie
Botoks to lek, a nie kosmetyk. Jego podanie wymaga wiedzy medycznej, uprawnień oraz dostępu do zatwierdzonych preparatów. Polski system prawny wyraźnie zabrania wykonywania zabiegów osobom nieposiadającym kwalifikacji oraz korzystania z nielegalnych produktów. W trosce o zdrowie – i zgodnie z prawem – zawsze wybieraj legalne rozwiązania i doświadczonych specjalistów.