W szkołach ruszyły kontrole! Inspektorzy sprawdzą wiele szczegółów - zajrzą nawet do plecaka

Martyna P.
Dziecko
05.09.2025 9:11
W szkołach ruszyły kontrole! Inspektorzy sprawdzą wiele szczegółów -  zajrzą nawet do plecaka

Nowy rok szkolny rozpoczął się z niespodziewanym akcentem. Do szkół w całym kraju wkroczyli inspektorzy, by przyjrzeć się jednemu z codziennych nawyków uczniów, który – choć często bagatelizowany – może mieć poważne skutki zdrowotne. Co sprawdza GIS i dlaczego ta akcja ma tak duże znaczenie? 

GIS kontroluje plecaki uczniów

Początek roku szkolnego to nie tylko nowe zeszyty i plany lekcji, ale również zintensyfikowane działania Głównego Inspektoratu Sanitarnego.

W całej Polsce ruszyła kontrola tornistrów, której celem jest poprawa codziennych nawyków uczniów i zapobieganie problemom zdrowotnym w przyszłości. Eksperci biją na alarm: zbyt ciężkie plecaki mogą skutkować trwałymi dolegliwościami układu mięśniowo-szkieletowego.

"Nowy rok szkolny wystartował, a razem z nim - kontrole Sanepidu. Inspektorzy czuwają nad tym, żeby dzieci i młodzież miały bezpieczne i higieniczne warunki nauki." - czytamy na stronie gov. 

Zdjęcie W szkołach ruszyły kontrole! Inspektorzy sprawdzą wiele szczegółów -  zajrzą nawet do plecaka #1
źródło: NFZ

Nie tylko waga – GIS sprawdza, co dzieci noszą do szkoły

Kontrole obejmują nie tylko wagę plecaków, ale również sposób ich noszenia i zawartość. W wielu przypadkach dzieci zabierają do szkoły przedmioty, które nie są im potrzebne danego dnia – zbędne książki, zeszyty czy gadżety. To wszystko zwiększa obciążenie kręgosłupa i prowadzi do nieprawidłowej postawy.

Jak podkreślają specjaliści, problem dotyczy szczególnie uczniów szkół podstawowych, którzy codziennie przez kilka godzin noszą źle wyregulowane, przeciążone tornistry. Te pozornie drobne zaniedbania mogą mieć poważne konsekwencje zdrowotne w dorosłości.

Źle dobrany plecak = problemy ortopedyczne

Zarówno Sanepid, jak i Narodowy Fundusz Zdrowia wystosowały komunikaty informujące o rozpoczęciu akcji. Ich głównym celem jest zwiększenie świadomości rodziców, nauczycieli i uczniów na temat prawidłowego korzystania z plecaków.

Zbyt ciężki tornister może powodować:

  • bóle pleców i karku,

  • wady postawy,

  • przeciążenia mięśni i stawów,

  • a w dłuższej perspektywie – trwałe zaburzenia układu ruchu.

Według wytycznych NFZ, idealny plecak powinien być:

  • lekki i ergonomiczny,

  • mieć usztywnione plecy i szerokie, regulowane szelki,

  • być wyposażony w dodatkowe pasy stabilizujące,

  • zawierać tylko niezbędne przybory szkolne.

Zdjęcie W szkołach ruszyły kontrole! Inspektorzy sprawdzą wiele szczegółów -  zajrzą nawet do plecaka #2
źródło: X/NFZ

Codzienne nawyki mają znaczenie 

Choć temat wydaje się błahy, skutki zaniedbań są poważne. Nawet kilkunastominutowe noszenie ciężkiego plecaka może powodować napięcie mięśniowe, które z czasem przeradza się w chroniczne bóle i problemy ortopedyczne.

Dlatego eksperci apelują: regularnie kontroluj zawartość tornistra dziecka. Sprawdzaj, czy zabiera do szkoły tylko to, co niezbędne danego dnia. Edukacja w tym zakresie powinna obejmować nie tylko uczniów, ale również rodziców i nauczycieli.

Szkoły wdrażają profilaktykę – ale czy to wystarczy?

W odpowiedzi na rosnące zagrożenie zdrowotne, wiele szkół już wdrożyło programy edukacyjne dotyczące prawidłowego pakowania plecaków. Organizowane są również spotkania z fizjoterapeutami i kampanie informacyjne dla rodziców.

Jednak jak pokazują coroczne kontrole GIS, skala problemu nadal pozostaje niepokojąco wysoka. W niektórych placówkach średnia waga tornistrów uczniów przekracza zalecane normy nawet o 30–40%.

Co możesz zrobić jako rodzic? 5 kroków do zdrowego plecaka

Oto sprawdzone wskazówki, jak zadbać o zdrowie dziecka:

  1. Wybierz plecak z usztywnieniem i odpowiednimi szelkami.

  2. Dostosuj długość szelek tak, by plecak przylegał do pleców.

  3. Usuń zbędne książki i akcesoria codziennie przed wyjściem do szkoły.

  4. Zachęcaj dziecko do noszenia plecaka na obu ramionach.

  5. Raz w tygodniu przeglądaj zawartość plecaka razem z dzieckiem.

Co jeszcze podlega kontroli w szkołach?

Podczas inspekcji eksperci sanepidu zwracają uwagę m.in. na to:

  • Czy sale lekcyjne są prawidłowo oświetlone i wentylowane,

  • Jak dużo przestrzeni przypada na jednego ucznia w klasie,

  • Czy szkoła udostępnia miejsce na przechowywanie podręczników i przyborów,

  • Stan i liczba toalet oraz ich dostępność,

  • Dostępność wody pitnej oraz warunki żywienia uczniów,

  • Obecność gabinetu profilaktyki zdrowotnej,

  • Czy szkoła jest podłączona do sieci wodociągowej i kanalizacyjnej,

  • Stan techniczny i czystość budynków, placów zabaw i boisk sportowych,

  • Czy infrastruktura sportowa umożliwia bezpieczne prowadzenie zajęć z wychowania fizycznego, łącznie z odpowiednim zapleczem sanitarnym.

Dlaczego ta akcja jest ważna?

Kontrola plecaków nie jest tylko formalnością. To profilaktyka zdrowotna, która może ochronić dzieci przed bólem, niewygodą i długofalowymi problemami układu ruchu. Edukacja, kontrola i codzienna czujność to kluczowe elementy skutecznej prewencji.

Wnioski są jasne: to, co dziecko nosi codziennie do szkoły, ma bezpośredni wpływ na jego zdrowie. Dlatego warto wspierać działania instytucji publicznych i aktywnie włączać się w proces budowania zdrowych.

źródło: NFZ

gov.pl 

Kluczowe Punkty
  • GIS rozpoczął ogólnopolskie kontrole tornistrów uczniów.
  • Zbyt ciężkie plecaki grożą wadami postawy i bólami kręgosłupa.
  • Inspektorzy oceniają wagę, sposób noszenia i zawartość plecaka.
  • Zalecenia NFZ: lekki, ergonomiczny plecak z usztywnieniem i regulowanymi szelkami.
  • Szkoły prowadzą programy profilaktyczne, lecz waga plecaków wciąż przekracza normy o 30–40 %.
  • Rodzice powinni codziennie kontrolować zawartość tornistrów i uczyć dzieci dobrych nawyków.
  • Kontrole obejmują też warunki sanitarne szkół: oświetlenie, wentylację, toalety, infrastrukturę sportową.
Zostań z nami