W ramach nowelizacji przepisów o ruchu drogowym, która ma wejść w życie już w najbliższych miesiącach, zaproponowano obowiązek noszenia kasków ochronnych przez osoby poniżej 16. roku życia poruszające się rowerami, hulajnogami elektrycznymi lub innymi urządzeniami transportu osobistego (UTO). Choć zmiana ma na celu ograniczenie ryzyka urazów głowy, wprowadzono istotny wyjątek, który warto poznać.
Kask nie zawsze obowiązkowy? Będzie wyjątek
Zgodnie z propozycją zawartą w nowelizacji, dziecko poniżej 16 lat nie musi zakładać kasku, jeśli porusza się pod opieką rodzica lub opiekuna prawnego. Ten zapis wynika z założenia, że obecność osoby dorosłej ma realny wpływ na zachowanie młodszego uczestnika ruchu.
Resort infrastruktury tłumaczy:
"Nieletni w towarzystwie osoby dorosłej porusza się ostrożniej, chętniej stosuje się do zasad i unika ryzykownych manewrów."
Dzieci w obecności opiekunów są mniej skłonne do impulsywnych decyzji i częściej korzystają z bezpośrednich wskazówek dotyczących bezpiecznej jazdy.
Co oznacza "jazda pod opieką"? Wytyczne dla rodziców
W przepisach nie chodzi jedynie o to, by rodzic jechał w pobliżu – istotne jest realne sprawowanie opieki. To oznacza:
-
aktywne monitorowanie sytuacji na drodze,
-
udzielanie wskazówek dotyczących zachowania się w ruchu,
-
utrzymywanie kontaktu wzrokowego lub werbalnego z dzieckiem.
W razie kontroli drogowej, funkcjonariusz ma prawo ocenić, czy opiekun rzeczywiście spełnia tę funkcję, a nie jedynie „towarzyszy” dziecku z dużego dystansu.
Kask to nie tylko obowiązek – to konkretna ochrona
Eksperci zgodnie podkreślają, że kask ochronny może zmniejszyć ryzyko poważnych urazów głowy nawet o 70%. Dotyczy to zarówno upadków z hulajnogi, jak i zderzeń z innymi użytkownikami drogi.
Organizacje takie jak Polski Związek Rowerowy czy Fundacja Drogi Bezpieczne regularnie prowadzą kampanie informacyjne, promujące używanie kasków – niezależnie od wieku czy obowiązujących przepisów.
Mandaty dla opiekunów – kto zapłaci za brak kasku?
W przypadku, gdy dziecko porusza się bez kasku, a nie znajduje się pod opieką dorosłego, odpowiedzialność ponosi rodzic lub opiekun prawny. Wysokość mandatu waha się od 20 do 100 zł, w zależności od okoliczności zdarzenia i decyzji funkcjonariusza.
To oznacza, że rodzice powinni mieć świadomość konsekwencji, nie tylko prawnych, ale i zdrowotnych. Nawet jeśli wyjątek od obowiązku istnieje, zawsze warto zachęcać dzieci do zakładania kasku – dla ich własnego bezpieczeństwa.
Dobre praktyki: jak zachęcić dziecko do noszenia kasku?
Chociaż przepis przewiduje wyjątek, warto dbać o nawyk noszenia kasku już od najmłodszych lat. Oto kilka skutecznych metod:
-
Pozwól dziecku wybrać własny model kasku – kolorowy, z grafiką, wygodny.
-
Daj przykład – jeśli rodzic jeździ w kasku, dziecko chętniej to naśladuje.
-
Nie traktuj kasku jako kary, lecz jako naturalny element jazdy.
-
Pokazuj pozytywne wzorce, np. sportowców lub influencerów korzystających z ochrony głowy.
-
Kiedy nowe przepisy wejdą w życie?
Obowiązek noszenia kasku wejdzie w życie 6 miesięcy po ogłoszeniu ustawy w Dzienniku Ustaw. Oznacza to, że rodzice i opiekunowie mają kilka miesięcy, aby przygotować swoje dzieci do nowych realiów i wyrobić pozytywne nawyki.
Dzieci uczą się zachowań od dorosłych
Psychologowie transportu oraz specjaliści ds. bezpieczeństwa ruchu drogowego od lat wskazują, że nadzór rodzicielski ma większe znaczenie prewencyjne niż same regulacje prawne.
Dziecko, które porusza się wspólnie z rodzicem, odtwarza jego zachowania, słucha poleceń i nie działa pochopnie, jak ma to miejsce w grupie rówieśniczej.
Według danych opublikowanych przez Europejską Radę Bezpieczeństwa Transportu (ETSC), dzieci uczą się najskuteczniej przez obserwację dorosłych – zwłaszcza tych, z którymi mają silną relację emocjonalną.
źródło: gov.pl