Wkrótce w Polsce może dojść do istotnych zmian, które całkowicie zmienią sposób, w jaki postrzegamy staże zawodowe. Jeśli rządowy projekt ustawy wejdzie w życie, praktyki bez wynagrodzenia staną się przeszłością. Co konkretnie się zmieni i dlaczego warto to wiedzieć? Sprawdź, zanim podpiszesz umowę!
Zmiany planowane od 2025 roku – koniec bezpłatnych staży
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ogłosiło projekt ustawy, który ma wejść w życie jeszcze w 2025 roku. Najważniejsze założenie? Każdy staż będzie płatny – bez wyjątków. To odpowiedź na wieloletnie problemy z wykorzystywaniem młodych ludzi jako darmowej siły roboczej w biurach, agencjach czy kancelariach.
Płaca minimalna dla stażystów: co najmniej 3062 zł brutto
Nowe przepisy zakładają, że minimalne wynagrodzenie dla stażysty będzie wynosiło 35% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej z poprzedniego kwartału. Oznacza to, że obecnie byłoby to około 3062 zł brutto miesięcznie.
Ustawodawca wprowadził też górny limit – maksymalna wysokość świadczenia nie może przekroczyć średniej krajowej, czyli obecnie 8749 zł brutto. W przypadku staży w niepełnym wymiarze czasu pracy, wynagrodzenie będzie proporcjonalne.
Każdy staż z pisemną umową i konkretnym programem
Zgodnie z planowanymi przepisami, nie będzie już mowy o „luźnych ustaleniach”. Każdy stażysta ma mieć zapewnioną pisemną umowę, w której jasno określone będą:
-
cele edukacyjne i program stażu,
-
zakres obowiązków,
-
imię i nazwisko opiekuna (mentora) odpowiedzialnego za przebieg stażu.
Ograniczony czas trwania i nowe zasady pracy
Staż będzie mógł trwać maksymalnie 6 miesięcy u jednego pracodawcy. Nawet jeśli podpisane zostaną dwie umowy – limit łączny nie może zostać przekroczony.
Czas pracy stażysty nie może być wyższy niż:
-
8 godzin dziennie,
-
40 godzin tygodniowo (w 5-dniowym systemie pracy).
Co ważne, stażyści będą również objęci ubezpieczeniem zdrowotnym i społecznym, na takich samych zasadach jak zleceniobiorcy.
Urlop w trakcie stażu? Tak, to możliwe
Projekt przewiduje przyznanie płatnych dni wolnych:
-
1 dzień wolnego za każdy przepracowany miesiąc – w pierwszych trzech miesiącach stażu,
-
2 dni wolnego za każdy miesiąc – w kolejnych trzech miesiącach.
To całkowita nowość w porównaniu z obecnymi realiami wielu bezpłatnych i nieuregulowanych praktyk.
Zakaz wymagania doświadczenia i ograniczenie liczby stażystów
Pracodawcy nie będą mogli żądać od stażysty wcześniejszego doświadczenia w zawodzie, którego dotyczy staż. Nowe przepisy mają zapewnić dostępność staży również dla początkujących.
Dodatkowo, liczba stażystów u danego pracodawcy nie będzie mogła przekroczyć liczby etatowych pracowników (przy samozatrudnieniu: jeden stażysta).
Obowiązkowe zaświadczenie po zakończeniu stażu
W ciągu 7 dni od zakończenia stażu pracodawca będzie musiał wystawić zaświadczenie o odbyciu stażu oraz zdobytych kompetencjach. Ułatwi to młodym osobom wchodzenie na rynek pracy i budowanie wiarygodnego CV.
Dlaczego to tak ważne?
Według badań zleconych przez resort pracy, zaledwie 20% młodych ludzi korzystało z praktyk i staży po zakończeniu nauki. To pokazuje, że dotychczasowe rozwiązania były nieatrakcyjne i często demotywujące.
Planowana ustawa ma to zmienić – staż ma być rzeczywistym elementem ścieżki kariery, a nie tylko darmową pracą.
Dodatkowe zapisy w projekcie
-
Możliwość wypowiedzenia umowy o staż:
-
7 dni wypowiedzenia (staże do 3 miesięcy),
-
14 dni (staże od 3 do 6 miesięcy).
-
-
Staż nie może obejmować prac szczególnie niebezpiecznych.
-
Możliwe kontrole Państwowej Inspekcji Pracy, sprawdzające legalność i jakość staży.
Czas na rewolucję?
Zmiany w prawie dotyczące staży to długo oczekiwana rewolucja. Młodzi ludzie zyskają realną szansę na zdobycie doświadczenia bez ryzyka wyzysku, a pracodawcy – jasno określone zasady, które poprawią jakość zatrudnienia i kształcenia zawodowego.