Masz nieruchomość o wyjątkowej wartości historycznej? Wkrótce możesz skorzystać z atrakcyjnej formy wsparcia, która pozwoli Ci zrealizować remont lub odzyskać poniesione już koszty. Nowy program ogłoszony przez ministerstwo otwiera przed właścicielami zabytków szansę, z której naprawdę warto skorzystać. Szczegóły znajdziesz poniżej – czas działa na Twoją niekorzyść.
Minimum 25 tys. zł wsparcia na remont zabytków
Właściciele zabytkowych budynków mogą ubiegać się o co najmniej 25 tys. zł dofinansowania, nawet jeśli prace remontowe zostały już zakończone — pod warunkiem, że wykonano je w ciągu ostatnich trzech lat.
Wszystko to w ramach nowej edycji programu „Ochrona zabytków 2026”, prowadzonego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Kwoty dotacji — od 25 tys. do 5 mln zł
Budżet na rok 2026 wynosi aż 201,6 mln zł, co czyni ten program jednym z najbardziej hojnych źródeł wsparcia dla właścicieli zabytków. Pieniądze rozdysponowane zostaną w dwóch formułach:
-
Tryb konkursowy – aż 171,38 mln zł,
-
Rezerwa Ministra – 30,24 mln zł.
Wysokość przyznanych środków zależy od rodzaju zgłoszonego projektu. Minimalna dotacja to 25 tys. zł, natomiast górna granica to aż 5 mln zł na duże inwestycje, np. kompleksowe renowacje pałaców czy obiektów sakralnych.
Terminy składania wniosków — pilnuj dat!
Program przewiduje dwa osobne nabory, w zależności od charakteru projektu:
-
Do 5 listopada 2025 r. – wnioski na prace planowane w roku 2026,
-
Do 31 marca 2026 r. – wnioski o refundację prac już wykonanych (maksymalnie 3 lata wstecz).
Wniosek należy złożyć elektronicznie za pośrednictwem systemu EBOI, dostępnego na stronie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego (gov.pl/kultura).
Jakie wydatki kwalifikują się do refundacji?
Program umożliwia uzyskanie wsparcia finansowego zarówno na planowane, jak i zrealizowane inwestycje. Poniżej przedstawiamy pełny zakres działań, które można objąć dofinansowaniem:
-
Prace konserwatorskie, restauratorskie oraz roboty budowlane — realizowane w 2026 roku;
-
Koszty dokumentacji technicznej – w tym projektów budowlanych, programów konserwatorskich, ekspertyz i badań;
-
Zwrot kosztów zakończonych prac wykonanych w ciągu ostatnich trzech lat, jeśli zostały przeprowadzone zgodnie z decyzją konserwatora.
Ważne: refundacja przysługuje wyłącznie po zakończeniu robót i dostarczeniu pełnej dokumentacji zgodnej z pozwoleniem wojewódzkiego konserwatora zabytków.
Dla kogo przeznaczone jest wsparcie?
O dotację mogą ubiegać się różnorodne podmioty posiadające prawa do zabytków wpisanych do rejestru. W szczególności są to:
-
Osoby fizyczne, będące właścicielami lub użytkownikami wieczystymi;
-
Jednostki samorządu terytorialnego (np. gminy, powiaty);
-
Inne organizacje i instytucje, które zarządzają zabytkami.
Jedynym wymogiem jest posiadanie siedziby, zakładu lub oddziału na terenie Polski oraz dysponowanie zabytkiem wpisanym do rejestru lub posiadanie go w trwałym zarządzie.
Z programu wyłączone są jednak:
-
Państwowe instytucje kultury,
-
Szkoły publiczne,
-
Uczelnie wyższe i artystyczne.
Jak zwiększyć swoje szanse na dofinansowanie?
Aby zwiększyć prawdopodobieństwo otrzymania środków:
-
Zadbaj o kompletną dokumentację konserwatorską i techniczną;
-
Upewnij się, że prace są zgodne z ustaleniami konserwatora;
-
Przygotuj jasny i szczegółowy kosztorys;
-
Wskaż, w jaki sposób projekt przyczyni się do zachowania lub promocji dziedzictwa narodowego.
Pamiętaj, że wnioski są oceniane nie tylko pod względem formalnym, ale również merytorycznym, dlatego dobrze opracowany projekt ma większą szansę na uzyskanie dofinansowania.
Wsparcie dziedzictwa i infrastruktury kulturowej
Celem programu „Ochrona zabytków 2026” jest nie tylko poprawa stanu technicznego zabytków, ale również zwiększenie ich dostępności dla społeczeństwa. Inicjatywa obejmuje zarówno zabytki nieruchome (np. kamienice, wille, pałace), jak i ruchome dzieła sztuki, które wymagają konserwacji lub zabezpieczenia.
To nie tylko szansa na poprawę estetyki, ale również na wzrost wartości nieruchomości i promocję regionów o bogatej historii. Jak pokazują dane Narodowego Instytutu Dziedzictwa, z każdym rokiem rośnie liczba zgłoszeń do programów wspierających zachowanie dziedzictwa kulturowego.
Ogromna szansa dla właścicieli zabytków
Jeśli jesteś właścicielem zabytkowej nieruchomości lub posiadasz ją w zarządzie, program „Ochrona zabytków 2026” może być dla Ciebie realnym źródłem finansowania. Minimalna kwota wsparcia wynosi 25 tys. zł, a maksymalna może sięgnąć aż 5 mln zł. Wniosek można złożyć zarówno na przyszłe inwestycje, jak i na zwrot kosztów już zakończonych remontów.
Nie zwlekaj – termin składania wniosków upływa już 5 listopada 2025 r.
źródło: gov.pl