Nie tylko „trzynastka” czy premie roczne mogą zasilić domowy budżet pracownika. Istnieje jednorazowe świadczenie, które przysługuje każdemu zatrudnionemu – niezależnie od branży czy sektora. Mało kto o nim wie, a jego wypłata może być dużym wsparciem na nowym etapie życia. Dowiedz się, kiedy i na jakich zasadach przysługuje ta dodatkowa pensja.
Każdy pracownik ma prawo do dodatkowej pensji
Nie wszyscy wiedzą, że dodatkowa wypłata od pracodawcy nie dotyczy wyłącznie pracowników budżetówki. W polskim prawie istnieje świadczenie, które należy się każdemu zatrudnionemu – niezależnie od miejsca pracy.
To tzw. odprawa emerytalna, czyli jednorazowa wypłata pieniężna, którą pracodawca ma obowiązek przekazać pracownikowi kończącemu karierę zawodową.
Ile wynosi odprawa emerytalna?
Zgodnie z przepisami, wysokość odprawy równa się jednomiesięcznemu wynagrodzeniu, obliczonemu na zasadach stosowanych przy ustalaniu ekwiwalentu za niewykorzystany urlop.
W praktyce oznacza to, że kwota odprawy zależy od zarobków pracownika w ostatnich miesiącach przed przejściem na emeryturę. Dla osoby zarabiającej np. 7 000 zł brutto miesięcznie, odprawa wyniesie właśnie 7 000 zł brutto.
Niektóre zakłady pracy lub układy zbiorowe przewidują jednak korzystniejsze warunki, np. odprawę w wysokości dwóch czy nawet trzech miesięcznych pensji – w zależności od długości zatrudnienia.
Co to jest odprawa emerytalna i komu przysługuje?
Choć wiele osób utożsamia „dodatkową pensję” z popularną trzynastką, przywilej ten nie jest zarezerwowany wyłącznie dla urzędników czy nauczycieli.
Każdy pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę, który przechodzi na emeryturę lub rentę, ma prawo do odprawy pieniężnej w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia (Kodeks pracy Dz.U. z 1974 r.)
Warunkiem otrzymania tej wypłaty jest rozwiązanie umowy o pracę w związku z zakończeniem aktywności zawodowej. Odprawa ma charakter obowiązkowy, co oznacza, że pracodawca nie może jej odmówić, jeśli pracownik spełnia wszystkie wymagania ustawowe.
Kiedy dokładnie powstaje prawo do wypłaty?
Świadczenie należy się wtedy, gdy stosunek pracy ustaje z powodu przejścia na rentę lub emeryturę – niezależnie od tego, czy umowa została rozwiązana za wypowiedzeniem, czy po prostu wygasła z upływem czasu, na jaki została zawarta.
Co ważne, pracownik nie musi składać żadnego wniosku o przyznanie odprawy. Wystarczy, że poinformuje pracodawcę o planowanym przejściu na emeryturę – reszta formalności leży po stronie firmy.
Drugiej odprawy nie będzie – tylko raz w karierze
Polskie przepisy jednoznacznie wskazują, że odprawa emerytalna przysługuje wyłącznie jeden raz. Oznacza to, że jeśli emeryt po pewnym czasie zdecyduje się ponownie podjąć pracę, a następnie rozwiąże kolejną umowę, nie nabędzie już ponownego prawa do świadczenia.
Taki zapis ma zapobiec nadużyciom i zapewnić równe traktowanie wszystkich pracowników – bez względu na liczbę miejsc pracy w ich karierze.
Jak uzyskać odprawę – krok po kroku
-
Złóż wypowiedzenie lub zakończ umowę – w związku z przejściem na rentę lub emeryturę.
-
Poinformuj pracodawcę o podstawie rozwiązania umowy – np. decyzji ZUS o przyznaniu świadczenia.
-
Poczekaj na automatyczne naliczenie odprawy – firma ma obowiązek wypłacić ją wraz z ostatnią pensją lub w dniu zakończenia pracy.
Nie ma potrzeby składania specjalnych wniosków – odpowiedzialność za terminowe rozliczenie leży po stronie pracodawcy.
Dlaczego ta odprawa jest tak ważna?
Dla wielu osób kończących aktywność zawodową odprawa stanowi ważne wsparcie finansowe, które ułatwia przejście w nowy etap życia. Środki te mogą posłużyć jako zabezpieczenie na czas oczekiwania na pierwsze świadczenie z ZUS, lub zostać przeznaczone na inne potrzeby – np. zdrowotne czy mieszkaniowe.
Dodatkowo, jest to forma uznania dla pracownika za lata przepracowane w danej firmie.
Podsumowanie – co warto zapamiętać?
-
Każdy pracownik przechodzący na emeryturę lub rentę ma prawo do jednorazowej odprawy pieniężnej.
-
Wysokość świadczenia odpowiada jednomiesięcznemu wynagrodzeniu.
-
Odprawa jest obowiązkowa i wypłacana automatycznie – nie trzeba o nią wnioskować.
-
Pracownik może ją otrzymać tylko raz w życiu zawodowym.
-
W określonych przypadkach może być zwolniona z podatku PIT.