Niepewność wokół finansowania ochrony zdrowia rośnie, ale premier Donald Tusk nie pozostawia złudzeń. W czasie ważnego szczytu zdradził, co rząd planuje — a czego na pewno nie zrobi.
Twarda deklaracja Tuska
Podczas Szczytu Medycznego „Bezpieczny Pacjent”, który odbył się 4 grudnia w Warszawie, premier Donald Tusk wyraźnie zaznaczył: rząd nie planuje podwyższenia składki zdrowotnej – ani w 2025, ani w 2026 roku.
– „Chcę, żebyście mi uwierzyli w sprawie, na której ja się naprawdę dobrze znam (...). Otóż nie, nie ma takiej możliwości, żeby w tym, w przyszłym roku podnieść składkę zdrowotną” – podkreślił Tusk.
Dziura w finansach NFZ. Co dalej?
Mimo tej deklaracji, sytuacja w Narodowym Funduszu Zdrowia wygląda poważnie. Szacowany deficyt NFZ na 2026 rok to aż 23 miliardy złotych.
Eksperci wskazują trzy możliwe drogi łatania tej dziury:
-
podniesienie składki zdrowotnej (co już zostało wykluczone),
-
szukanie oszczędności w systemie,
-
lub zwiększenie dotacji z budżetu państwa.
Minister zdrowia szuka oszczędności
Szefowa resortu zdrowia, Jolanta Sobierańska-Grenda, zapowiedziała działania naprawcze. Plan obejmuje m.in. reformę szpitalnictwa oraz cięcia w wybranych świadczeniach.
Zgodnie z propozycjami ministerstwa:
-
ograniczenie listy bezpłatnych leków dla seniorów i dzieci miałoby dać 1,5 mld zł oszczędności,
-
zmiany w Ambulatoryjnej Opiece Specjalistycznej (AOS) – nawet 4,9 mld zł.
Łącznie plan oszczędnościowy miałby przynieść ponad 10 mld zł w 2026 roku.
Budżet na zdrowie w 2026 r.
W planie budżetu na 2026 rok przewidziano:
-
247,8 mld zł na ochronę zdrowia,
-
co tylko minimalnie przekracza ustawowy próg 6% PKB (liczony na podstawie PKB sprzed dwóch lat).
Zdaniem niektórych ekspertów, gdyby wskaźnik był liczony od bieżącego PKB (jak w przypadku obronności), wydatki mogłyby być o nawet 40 mld zł wyższe.
Składka zdrowotna a przedsiębiorcy
Jednym z wcześniejszych projektów rządu Koalicji Obywatelskiej była obniżka składki zdrowotnej dla przedsiębiorców. Przewidywano ryczałtową część do określonego progu i procentową powyżej. Projekt mógłby objąć nawet 2,5 mln osób i kosztować budżet 4,6 mld zł.
Jednak w maju 2025 roku prezydent Andrzej Duda zawetował ustawę, uznając ją za sprzeczną z konstytucją i zasadą sprawiedliwości społecznej.
NFZ wciąż wypłacalny, ale...
Donald Tusk zdementował krążące w przestrzeni publicznej głosy o rzekomym bankructwie Funduszu.
– „NFZ nie jest bankrutem. Ja wiem, że to stwierdzenie wciąż pojawia się w przestrzeni publicznej, ale ono nie jest prawdziwe. W obrocie gospodarczym jest mało tak rzetelnych płatników jak NFZ, jeśli chodzi o płacenie tego, do czego się zobowiązał wobec podmiotów” – zapewnił.
Niemniej po III kwartale 2025 roku wpływy ze składek były o 3,5 mld zł niższe niż zakładano.