Już niedługo uczniowie polskich szkół będą uczestniczyć w zupełnie inaczej prowadzonych lekcjach religii. Od 1 września 2027 r. w życie wejdzie nowa podstawa programowa, która wprowadzi poważne zmiany nie tylko w treści, ale i w organizacji zajęć. Będzie to jedno z największych przekształceń w nauczaniu tego przedmiotu od lat.
Mniej godzin, nowy tryb nauczania od 2025 r.
Część zmian zaczęła obowiązywać już wcześniej. Od roku szkolnego 2025/2026 religia i etyka mogą być nauczane tylko raz w tygodniu i to wyłącznie na pierwszej lub ostatniej godzinie lekcyjnej.
Zajęcia mogą być prowadzone w grupach międzyoddziałowych, co ma ułatwić organizację w szkołach. Dodatkowo, oceny z religii i etyki nie będą już wpływały na średnią ocen na świadectwie.
Religia nie tylko dla wierzących? Nowe podejście do przedmiotu
Nowa podstawa ma otworzyć lekcje religii także dla tych, którzy niekoniecznie są osobami wierzącymi. Przedmiot będzie stawiał na edukację kulturową i społeczną, a uczniowie będą mogli dowiedzieć się więcej o chrześcijaństwie w kontekście sztuki, literatury, historii, filozofii czy życia społecznego.
Dzięki temu szkoły mają lepiej odpowiadać na potrzeby uczniów wychowanych w zróżnicowanym, pluralistycznym społeczeństwie.
Pytania młodzieży w centrum uwagi
Nowy model nauczania zakłada również większe uwzględnienie tematów, które interesują i niepokoją młodych ludzi. Wśród nich:
- sens życia,
- cierpienie,
- samotność,
- wojna,
- zło,
- relacja między nauką a religią.
Zajęcia mają pomóc uczniom w budowaniu świadomego systemu wartości, z naciskiem na refleksję, a nie tylko zapamiętywanie treści.
Interdyscyplinarność i powiązania z innymi przedmiotami
Religia ma zostać w naturalny sposób połączona z innymi dziedzinami: historią, językiem polskim, WOS-em czy filozofią. Uczniowie będą poznawać wpływ religii na europejskie dziedzictwo kulturowe, rozpoznawać symbole, odnosić je do sztuki i tradycji.
W szkołach ponadpodstawowych struktura nauczania religii zostanie uporządkowana – od refleksji nad dylematami młodego człowieka po katolickie święta i tradycje.
Reforma w praktyce – co dalej?
Do momentu wejścia reformy w życie, czyli do 1 września 2027 roku, powstaną nowe podręczniki oraz szczegółowe programy nauczania. Zaplanowano też szkolenia dla nauczycieli, którzy będą musieli odnaleźć się w nowej formule zajęć.
Co ważne, nowa podstawa została przygotowana nie przez Ministerstwo Edukacji, ale przez Konferencję Episkopatu Polski. To niezależna inicjatywa Kościoła, która ma zmodernizować religię w szkołach bez rezygnacji z jej tożsamości.
Co z katechezą parafialną?
Podkreślono wyraźnie, że szkoła i parafia to dwa odrębne wymiary nauczania religii. Reforma dotyczy wyłącznie lekcji w szkołach. Równolegle trwają prace nad nowym modelem katechezy parafialnej, którą prowadzi zespół pod przewodnictwem bp. Artura Ważnego.
Religia – nie religioznawstwo, ale w nowoczesnej formie
Choć lekcje religii będą bardziej otwarte, interdyscyplinarne i kulturowe, ich charakter pozostaje niezmieniony. Nie zamienią się w religioznawstwo – nadal będą oparte na nauczaniu Kościoła katolickiego. Zmieni się jednak forma, a nie istota. To odpowiedź na współczesne wyzwania wychowawcze i społeczne.
Zmiany te mogą zwiększyć zainteresowanie uczniów i uczynić lekcje religii bliższymi ich codziennemu życiu – nie tylko duchowemu, ale i społecznemu.