źródło okładki: Autorstwa Radosław Czarnecki - Praca własna, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php
Ostatnie dni urzędowania Andrzeja Dudy obfitują w polityczne zwroty akcji. Ustępujący prezydent, zamiast spokojnego przekazania władzy, podjął serię głośnych decyzji legislacyjnych, które już wywołały dyskusję w świecie polityki i opinii publicznej.
Weto dla ustaw o uczelniach
Jednym z najgłośniejszych ruchów było zawetowanie dwóch ustaw dotyczących szkolnictwa wyższego. Chodzi o projekty likwidujące Akademię Kopernikańską oraz zmieniające zasady funkcjonowania Akademii Wymiaru Sprawiedliwości.
Prezydent ostro skrytykował pomysł zamknięcia uczelni powołanej z okazji rocznicy kopernikańskiej, której celem miało być promowanie nauki i międzynarodowej współpracy. W przypadku Akademii Wymiaru Sprawiedliwości wskazał na „naruszenie autonomii uczelni” i nazwał zmiany „typowym skokiem na stołki”.
– Nie zgodzę się na uderzanie w polskie uczelnie, niezależnie od tego, kto jest ich założycielem – podkreślił Andrzej Duda.
Sporna ustawa o pomocy psychologicznej dla nastolatków
Kolejnym głośnym posunięciem było skierowanie do Trybunału Konstytucyjnego ustawy o pomocy psychologicznej dla osób powyżej 13. roku życia bez zgody rodziców. Projekt przewidywał, że młodzież mogłaby skorzystać z wizyty u specjalisty, a opiekunowie byliby informowani o tym dopiero w ciągu siedmiu dni – chyba że taka informacja mogłaby zaszkodzić pacjentowi.
Prezydent tłumaczył swoją decyzję troską o bezpieczeństwo dzieci oraz koniecznością ochrony praw rodziców. Zaznaczył też, że zawód psychologa w Polsce nie jest jeszcze w pełni uregulowany prawnie, co – jego zdaniem – rodzi wątpliwości co do jakości i bezpieczeństwa usług.
– To nie jest weto, lecz kontrola prewencyjna. Do czasu orzeczenia Trybunału ustawa nie wejdzie w życie – wyjaśnił Duda.
Sześć podpisanych ustaw
Ostatnie godziny prezydentury to jednak nie tylko blokowanie kontrowersyjnych rozwiązań. Andrzej Duda podpisał sześć innych aktów prawnych, w tym:
-
ustawę zwiększającą limity wydatków budżetowych na budownictwo społeczne,
-
specustawę o inwestycjach w obronność,
-
przepisy pozwalające marynarzom na opłacanie składek w ZUS,
-
nowelę ustawy o CIT znoszącą obowiązek publikowania strategii podatkowych,
-
ustawę o Instytucie im. Wincentego Witosa,
-
nowelizację prawa upadłościowego i Krajowego Rejestru Osób Zadłużonych.
Mocny finał prezydentury
Choć zaprzysiężenie Karola Nawrockiego odbędzie się już 6 sierpnia, Andrzej Duda do ostatniej chwili aktywnie korzysta z prezydenckich prerogatyw. Jego decyzje – zarówno weta, jak i skierowanie ustawy do TK – mogą mieć wpływ na kształt polityki państwa w nadchodzących miesiącach.
Dla jednych to dowód konsekwencji i wierności swoim poglądom, dla innych – niepotrzebne zaostrzanie sporów tuż przed zmianą władzy. Jedno jest pewne: Andrzej Duda postanowił zakończyć swoją 10-letnią kadencję głośnym akcentem.