Nowy rok szkolny przyniesie uczniom i rodzicom istotne modyfikacje w organizacji zajęć. Ministerstwo Edukacji zapowiada rozwiązania, które mają uporządkować plan lekcji i ułatwić codzienne funkcjonowanie szkół. Co dokładnie się zmieni? O tym w dalszej części artykułu.
Zmiany w lekcjach religii od września
Od 1 września 2025 roku wchodzi w życie nowa regulacja Ministerstwa Edukacji Narodowej, dotycząca zajęć z religii i etyki w szkołach.
Zmiana ta budzi ogromne emocje – zarówno w środowisku edukacyjnym, jak i wśród rodziców oraz przedstawicieli różnych organizacji. MEN podkreśla, że nowy system ma usprawnić plan lekcji i ograniczyć chaos organizacyjny.
Tylko jedna godzina religii tygodniowo
Nowe przepisy przewidują, że uczniowie będą mogli uczęszczać na jedną godzinę religii lub etyki w tygodniu.
Zajęcia mają być wstawiane na początku lub końcu dnia szkolnego, aby uniknąć przerw między obowiązkowymi lekcjami.
Dla klas, w których wszyscy uczniowie do 15 września zadeklarują udział w jednym z tych przedmiotów, możliwe będzie inne umiejscowienie zajęć w planie.
Do tej pory religia najczęściej realizowana była w wymiarze dwóch godzin, a etyka pozostawała w gestii dyrektora szkoły. Teraz MEN zdecydował się na ujednolicenie zasad.
Szczególne rozwiązania dla najmłodszych
Zmiany obejmują także klasy I–III szkoły podstawowej.
Łączenie grup międzyoddziałowych na zajęciach z religii czy etyki będzie możliwe tylko wtedy, gdy w danym oddziale zgłosi się mniej niż siedmiu uczniów.
Analogiczne zasady dotyczą także grup międzyszkolnych i zajęć organizowanych poza szkołą – np. w punktach katechetycznych.
Krytyka i sprzeciw różnych środowisk
Nowe przepisy spotkały się z falą krytyki. Konferencja Episkopatu Polski wyraziła stanowczy sprzeciw, nazywając rozporządzenie „działaniem naruszającym prawa wierzących”.
Zastrzeżenia pojawiły się również ze strony pierwszej prezes Sądu Najwyższego Małgorzaty Manowskiej, która skierowała sprawę do Trybunału Konstytucyjnego. Wskazała ona, że w procesie legislacyjnym nie uwzględniono stanowisk wszystkich zainteresowanych stron, a skala zmian – m.in. ograniczenie liczby godzin o połowę – była zbyt daleko idąca.
Rozporządzenie jest niezgodne z Konstytucją?
Na początku lipca 2025 roku Trybunał Konstytucyjny uznał rozporządzenie MEN za sprzeczne z ustawą zasadniczą. W uzasadnieniu podkreślono, że minister edukacji wprowadził regulacje arbitralnie, bez należytego uwzględnienia opinii partnerów społecznych.
To nie pierwszy taki wyrok – wcześniej TK stwierdził m.in. niekonstytucyjność:
-
tworzenia międzyoddziałowych grup na lekcjach religii (listopad 2024),
-
usunięcia ocen z religii i etyki ze średniej ocen (maj 2025).
Ministerstwo Edukacji pozostaje nieugięte
Pomimo orzeczeń TK, resort edukacji podtrzymuje swoje stanowisko. W oficjalnych komunikatach MEN wskazuje, że:
-
to minister odpowiedzialny za oświatę ma prawo kształtować przepisy,
-
60% społeczeństwa popiera ograniczenie lekcji religii do jednej godziny,
-
dzieci i tak spędzają w szkole dużo czasu, więc dodatkowe zajęcia nie są konieczne.
Ministerstwo podkreśla, że rozporządzenie zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw, a więc obowiązuje, dopóki nie zostanie zastąpione innym aktem prawnym.
Co to oznacza w praktyce?
Dla uczniów i rodziców oznacza to, że od września 2025 roku:
-
religia i etyka będą prowadzone raz w tygodniu,
-
zajęcia zostaną wstawione przed lub po lekcjach obowiązkowych,
-
w klasach I–III możliwe będą grupy międzyoddziałowe, ale tylko przy małej liczbie chętnych,
-
szkoły będą miały łatwiejsze zadanie przy układaniu planu lekcji.